وقتی از دنیای مد و فشن صحبت میشود، اکثر ما به اروپا و داستان برندهای اروپایی فکر میکنیم. اما اگر از تاریخچه مد در ایران بگویند چه؟ با این مقاله همراه شوید تا در این مورد بیشتر بدانیم.
مد گرایی و مد در ایران از زمان قاجار و با سفر ایرانیان به غرب آغاز شد. در آن زمان درباریان با سفر به اروپا برای نخستین بار با پوششهای غربی آشنا شدند، همچنین دانشجویانی که برای ادامهٔ تحصیل به اروپا رفته بودند نیز دید متفاوتی پیدا کردند.
تاریخچه مد در ایران – عصر قاجار و پهلوی:
پیش از دورهٔ قاجار اطلاع از لباسهای اروپایی در میان زنان ایرانی محدود بود. بیشتر اروپاییانی که به اصفهان (پایتخت صفویان) سر میزدند، سربازان و تاجرانی مرد بودند، لباس های زنان فقط در نقاشی هایی که نقاشان طراحی میکردند دیده میشد.
نقطهٔ شروع مدگرایی زمانی بود که همسر اول فتحعلی شاه طی یک مهمانی دربار با “الیزابت مک نیل” همسر “جان مک نیل” آشنا شد. الیزابت در آن مهمانی لباس ساتن سفید، تزئین شده با چینهای توری و همچنین ردای قرمز ابریشمی بر تن داشت که مخالف با لباسها و جواهرات با شکوه و پر زرق و برق خانمهای ایرانی بود. اما همین لباس ساده چشم همسر اول دربار ایران را گرفت و نقطه شروعی شد بر تغییر لباس زنان دربار قاجار.
تاریخچه مد در ایران – دهه ۶۰:
بعد از انقلاب ۱۳۵۷ و کاهش فراگیری مد و فرهنگ غربی در جامعه، فرهنگ پوشش ایرانیان نیز دچار تحول شد. میل به سادهزیستی، دوری از مد و جنگ ایران و عراق ، باعث شدند مد در دهه ۶۰ شمسی به حاشیه برود، لباس زنان در این سالها به مانتو و چادر و لباس مردان به شلوارهای پارچهای گشاد و پیراهنهای ساده تغییر یافت. لباس رسمی و اداری در این سالها هم کت و شلوار بدون کراوات بود.
تاریخچه مد در ایران – دهه ۷۰
با پایان جنگ و آغاز دوره تاثیر همه جانبه رسانههایی چون ویدئو و ماهواره، دوباره موج مدگرایی در جامعه آغاز شد. کاهش سختگیریها و افزایش واردات البسه خارجی هم در تشدید این فضا موثر بود. دهه ۷۰ کمکم شلوارهای پارچهای جای خود را به جینهای تنگ داد و پیراهنهای معمولی مردانه به تیشرت تبدیل شدند. مدلهای مختلف روسری و مانتو و تنوع در این حوزه، تحولی بزرگ در پوشش خانم های ایرانی در دهه ۷۰ بود. با فرا گیر شدن این نوع مد، لباس های محلی ایران نیز در شهرها و روستاها جای خود را به این گونه لباسها داد.
برای مثال میتوان به مدل مانتوی خفاشی اشاره کرد
تاریخچه مد در ایران – دهه ۸۰
در دهه ۸۰ به علت استفاده از اینترنت در خانههای مردم، سرعت تحول مد بسیار بالا رفت، مانتو فروشیها آنقدر زیاد و متنوع شدند که قیمت مانتوها کمتر با افزایش روبهرو میشد و جزو متنوعترین و ارزانترین تنپوشهای دهه ۸۰ بودند
تاریخچه مد در ایران – دهه ۹۰
در اواخر دههٔ هشتاد آشفتگی بازار پوشاک دولت مردان ایرانی را متوجه کرد که تا کنون از این عرصه وسیع رقابتی، غفلت کردهاند و آنان را وادار کرد تا به طراحی لباس به عنوان یک ابزار فرهنگی توجه کنند. به همین جهت ساماندهی مد و لباس به وزارت ارشاد واگذار شد. این وزارت خانه با برگزاری مسابقهٔ طراحی مد و لباس فجر هنرمندان را به رقابت کشاند و برای اولین بار در ایران طراحی مد و لباس به عنوان یک هنر در کنار هنرهای دیگر مطرح شد.